Sentimentanalyse voor reputatiemanagement: meet en bewaak online vertrouwen

Retailtrends veranderen razendsnel. Retourgemak, toegankelijkheid en duurzaamheid bepalen de toon. Ontdek met Coosto hoe je deze trends vroeg herkent en met data-gedreven inzichten relevante, strategische keuzes maakt die bereik én vertrouwen vergroten.

‍

I. Slim retourneren: de opmars van de ‘retourenmachine’

Retailbedrijven investeren volop in innovatieve drop-off-systemen voor retourzendingen. De ‘retourenmachine’, een compacte retourkluis, maakt het klanten makkelijker om hun pakketten terug te sturen bij buurtwinkels, en helpt koeriers om ze efficiënter op te halen. De innovatie speelt in op de groeiende markt voor retourlogistiek, die richting 2030 sterk blijft groeien.

Coosto helpt retailers om:

• Inzicht te krijgen in klantbeleving: Via Listen zie je hoe consumenten praten over retouren bij jouw merk en concurrenten, en wanneer thema’s als retourlogistiek online in aandacht toenemen
• Innovaties vroeg te signaleren: Discover toont welke nieuwe ontwikkelingen of initiatieven rond retourlogistiek en e-commerce in het nieuws opkomen, nog vóór ze breed worden opgepakt‍
• Gericht in te spelen: Met Publish deel je verbeteringen of initiatieven rond retourgemak zodra het onderwerp breed besproken wordt

II. Meer aandacht voor toegankelijkheid in retail

Retailers en horeca besteden steeds meer aandacht aan zowel fysieke als digitale toegankelijkheid. Brede entrees, duidelijke bewegwijzering en goed toegankelijke websites worden steeds vaker gezien als basisvoorwaarde in plaats van extra service. Inclusiviteit groeit zo uit tot een belangrijke merkwaarde: iedereen moet zich welkom voelen – online én offline.

Coosto helpt retailers om:

• De publieke perceptie te begrijpen: Listen laat zien hoe klanten praten over de toegankelijkheid van jouw winkel. Door inzicht te krijgen in sentiment en ervaringen voorkom je misverstanden, signaleer je vroegtijdig klachten en bescherm je de reputatie van je merk.
• Zich te meten met concurrenten: Listen toont hoe andere retailers worden beoordeeld op toegankelijkheid. Ontdek of jouw merk positief opvalt of juist achterblijft - cruciale inzichten die helpen om reputatieschade te voorkomen én de lat hoger te leggen dan de concurrentie.‍
• Gericht te verbeteren: Gebruik de inzichten uit Listen om zichtbaar te maken welke stappen je zet richting een inclusieve winkelervaring die voor iedereen werkt.

III. Makreel uit supermarkten: duurzaamheid weegt zwaarder dan aanbod

Grote supermarktketens halen de Atlantische makreel uit de schappen nadat de vis door de Viswijzer in het rood werd gezet vanwege ernstige overbevissing. De ketens zoeken naar duurzamere alternatieven, zoals de Chileense horsmakreel. Het besluit benadrukt dat duurzaam inkopen inmiddels belangrijker is dan aanbod of winst, en dat transparante communicatie hierover cruciaal is voor consumentenvertrouwen.

Coosto ondersteunt retailers bij:

• Het herkennen van duurzaamheidstrends: Discover toont welk nieuws en welke thema’s binnen de retailsector snel aan aandacht winnen. Zo zie je op tijd waar de publieke discussie naartoe beweegt en kun je vóór de piek inhaken met eigen content die je zichtbaarheid en autoriteit versterkt.
• Actief reputatiebeheer: Listen laat zien hoe klanten, media en belangenorganisaties reageren op duurzaamheidskeuzes van jouw merk. Door sentiment en discussies te volgen, speel je snel in op kritiek, versterk je vertrouwen en voorkom je reputatieschade.‍
• Transparante communicatie: Via Publish deel je updates over duurzame initiatieven precies op het moment dat het onderwerp leeft.

IV. Online shopper winkelt bewuster: duurzaamheid speelt steeds grotere rol

Bijna de helft van de online shoppers let bij online aankopen op duurzaamheid. Van verpakkingen tot bezorgopties: milieubewustzijn en transparantie bepalen steeds vaker de keuze voor een merk. Wie helder communiceert over duurzame keuzes, wint vertrouwen eén onderscheidend vermogen.

Met Listen breng je de publieke discussie in kaart: welke zorgen leven, wat klanten verwachten, welke merken vertrouwen oproepen - eén welke trending topics rond duurzaamheid pieken (denk aan CO₂-uitstoot, retourbeleid, innovaties rondom verpakkingsmateriaal). Sla zoekopdrachten op, ontvang pieksignalen en zie direct waar de aandacht heen gaat.

Gaat een thema breder spelen, dan zet je via Publish snel concrete voorbeelden en uitleg live, afgestemd op toon en timing van het gesprek.

V. Free Fashion steeds populairder: kleding delen wordt het nieuwe winkelen

In Amersfoort stonden lange rijen voor de pop-upstore van ‘Free Fashion’, waar bezoekers gratis kwaliteitskleding konden uitzoeken. Het concept, dat eerder in andere steden succes had, combineert hergebruik met toegankelijkheid: mode wordt zo voor iedereen bereikbaar, zonder extra druk op productie of milieu.

Met Coosto Listen krijgen retailers zicht op hoe consumenten praten over dit soort initiatieven. Welke gevoelens overheersen: enthousiasme, nieuwsgierigheid of juist scepsis? En verschilt de publieke opinie per regio of doelgroep? Door gesprekken, media-aandacht en sentiment te analyseren, zie je of het onderwerp vooral leeft als duurzaam statement of als sociaal initiatief.

Daarnaast maakt Listen een media-analyse mogelijk: welke nieuws- en socialmediaplatformen pikken het thema actief op, en waar wordt het het meest gedeeld? Zo ontdek je niet alleen wat trending is, maar ook waar de discussie plaatsvindt.

De kracht van newsjacking in retail: zo pak je het aan

Newsjacking is een bekend fenomeen binnen PR en marketing, waarbij succesvol inhaken op een trending onderwerp met eigen content wordt ingezet voor meer media-aandacht en dus bereik. 

Ook voor retailmerken biedt newsjacking een krachtige kans om zichtbaar te zijn op het moment dat het publiek actief over een bepaald onderwerp praat. Door snel in te spelen op trending topics, zoals veranderingen in consumentengedrag, populaire producttrends of maatschappelijke discussies, kunnen retailers:

• Relevantie creëren bij de doelgroep
• Hun merkpositie versterken
• Het bereik op social media vergroten
  ‍

Met Coosto Discover wordt het signaleren van deze trends een stuk eenvoudiger: de tool brengt in één oogopslag de snelst stijgende artikelen binnen jouw branche in kaart. Dit overzicht helpt marketeers niet alleen om actuele thema’s vroegtijdig te herkennen, maar ook om contentstrategieën hier direct op af te stemmen. Zo maak je van snelheid een concurrentievoordeel.

De kenmerken van succesvol newsjacking of inhaken zijn:

• Timing: het vroeg signaleren van topics voordat ze mainstream worden
• Relevantie: sterke haakjes vinden die passen bij je merk, doelgroep of contentstrategie
• Waardevolle context en inzicht: het is niet alleen een verwijzing naar het nieuws, om gemakkelijk mee te liften, maar biedt ook meerwaarde. Voeg altijd een eigen perspectief toe, om zo unieke content te creëren.

Discover voor impactvolle newsjacking voor jouw organisatie

Newsjacking werkt pas echt goed als je eerder weet wat trending wordt. Met Discover spot je opkomende thema’s ruim voordat ze het grote publiek bereiken. Dat geeft jou de kans om er als eerste bij te zijn met content die past bij je merk én de aandacht trekt van je doelgroep.

• Monitor de retailmarkt real-time
• Stem je social posts en website content direct op af op deze topics
• Maak van snelheid en relevantie je grootste troef

Studentenwerving staat onder druk: er is dalende instroom, toenemende keuzestress en hevige concurrentie. Hoe kunnen onderwijsinstellingen content slimmer inzetten om twijfelende studenten beter te bereiken? In deze blog lees je over de cruciale rol van de contentfunnel in het keuzeproces.

Ons onderzoek: zo ziet content er nu uit bij onderwijsinstellingen

De concurrentie om studenten neemt toe, terwijl jongeren hun keuzeproces als steeds complexer en stressvoller ervaren. Onderwijsinstellingen zetten daarom volop in op content: van sfeerimpressies en open dagen tot deadlines en alumni-verhalen. Maar hoe doelgericht gebeurt dit eigenlijk? Wordt de juiste content op het juiste moment aangeboden, of blijft het vooral bij inspireren?

Om dat te onderzoeken hebben we ruim 2.300 social media-posts en websiteberichten van 30 onderwijsinstellingen (MBO, HBO en WO) geanalyseerd. Elk bericht koppelden we aan één van de vier fases van de student journey:

• Awareness: Content die informeert en inspireert. Denk aan sfeerimpressies van de school, het campusleven en studentenprojecten
  
• Consideration: Content die helpt oriënteren en vergelijken. Bijvoorbeeld open dagen, studiekeuzetests of ervaringsverhalen
  
• Decision: Content met een duidelijke oproep tot actie, zoals “Schrijf je in!” of “Meld je aan!”
  
• Loyalty: Content die de relatie met studenten versterkt. Denk aan terugblikken, alumni-verhalen of felicitaties

Het resultaat: veel onderwijsinstellingen laten kansen liggen om hun content doelgerichter en beter afgestemd in te zetten. Het grootste deel van de communicatie richt zich nu op inspireren en informeren (Awareness), terwijl de andere fases van de funnel, Consideration, Decision en Loyalty, veel minder worden benut. Het draait er immers niet om simpelweg berichten te plaatsen, maar om bewust te communiceren, met een helder idee over de boodschap, de doelgroep en het moment in de student journey.

Waarom fasegerichte content onmisbaar is in studentenwerving

Door als onderwijsinstelling content te publiceren in alle fases van de funnel, ontstaat er een logische opbouw in de communicatie: je inspireert studenten, helpt ze oriënteren, zet ze aan tot inschrijving én blijft met hen verbonden tijdens en na de studie.

Wanneer dat niet gebeurt, wordt het voor instellingen lastig om jongeren écht te bereiken. Uit onderzoek blijkt dat studiekeuzestress één van de voornaamste oorzaken van stress is bij jongeren. Zonder gerichte content in de oriëntatiefase lopen zij het risico verkeerde beslissingen te nemen, of helemaal af te haken.

Bovendien neemt de totale instroom studenten de komende jaren af. In een krimpende vijver betekent elke afhaker direct verlies. Wanneer twijfelende scholieren onvoldoende houvast krijgen in de consideration-fase, zoeken ze hun zekerheid bij een andere opleiding of instelling.

Door content af te stemmen op de fase in de student journey, communiceer je niet alleen slimmer en studentgerichter, maar vergroot je ook de kans op inschrijving én versterk je de voorkeur voor jouw instelling.

Wat de cijfers laten zien: bewust inspireren, maar weinig houvast

Websitecontent

Op hun websites richten onderwijsinstellingen zich vooral op informeren en inspireren (awareness), terwijl content die studenten écht helpt bij hun keuze minder aandacht krijgt (consideration). Dat is opvallend, want juist rond vaste deadlines, zoals 1 mei of 1 februari bij numerus fixus-opleidingen, hebben scholieren behoefte aan concreet vergelijkingsmateriaal, zoals open dagen, ervaringsverhalen, uitleg over toelatingseisen of duidelijkheid over het verschil tussen soortgelijke opleidingen.

De website fungeert vooral als feitelijk informatiekanaal, gericht op het neerzetten van de organisatie en haar maatschappelijke rol. Dat blijkt ook uit de trending topics: woorden als “programma”, “visie” en “inzicht” laten zien dat de toon breed, beleidsmatig en academisch is. De inhoud sluit daarmee goed aan op het imago van de instelling, maar minder op de directe informatiebehoefte van scholieren die zich oriënteren op hun studiekeuze.

Social media content

Op social media ligt de nadruk eveneens sterk op het delen van informatie, maar de toon is hier persoonlijker en visueler, met meer aandacht voor consideration en loyalty. In de trending topics vallen woorden als “onze studenten”, “een kijkje” en “open campus” op - termen die wijzen op een meer relationele en activerende benadering. Studenten worden direct aangesproken en meegenomen in het campusleven of uitgenodigd om zelf een kijkje te nemen.

Toch blijft ook hier de balans scheef: er is veel inspirerende content, maar er zijn relatief weinig berichten die twijfelende studenten echt houvast geven. Denk aan duidelijke uitleg over toelatingseisen, vergelijking tussen opleidingen of praktische tips voor de inschrijfprocedure.

Van cijfers naar actie: zo stuur je gericht op elke funnel-fase

Uit het onderzoek blijkt dat de meeste onderwijsinstellingen hun content vooral richten op awareness en loyalty, terwijl consideration en decision minder aandacht krijgen. Daar liggen kansen om de inzet beter te verdelen. Met de juiste tools stuur je hier gericht op:

• Segmenteer content per funnel-fase: Veel onderwijsinstellingen hebben geen volledig overzicht van hun social media posts en in welke fase van de funnel deze vallen. In Coosto Publish voorzie je posts eenvoudig van contentlabels per fase. Daarmee ontstaat direct inzicht in waar de nadruk ligt en welke fases onderbelicht zijn.
• Meet wat écht effect heeft. In Coosto Report zie je welke content in elke fase het meest bijdraagt aan bereik, interactie en conversie. Daarmee gaat het niet alleen om hoeveel je publiceert, maar vooral om wat werkt.‍
• Vergelijk met andere instellingen: via Coosto’s Listen monitor je hoe andere onderwijsinstellingen communiceren: hoe vaak en via welke kanalen zij posten, welk sentiment hun berichten oproepen, wat het bereik van hun content is en hoe ze in de media verschijnen. Zo voer je een concurrentieanalyse uit waarmee je concrete aanknopingspunten vindt om je eigen strategie te verbeteren.

Conclusie: van losse content naar een doordachte contentstrategie

Door content te matchen aan de fase waarin een studiekiezer zich bevindt, vergroot je de kans op conversie én versterk je je positionering. Zeker nu instroomcijfers dalen en keuzestress toeneemt, is een data-gedreven contentstrategie cruciaal. Zet strategisch in op diversiteit in formats, inzet van data en afgestemde kanalen. Coosto maakt het mogelijk om dit gestructureerd en resultaatgericht aan te pakken.

Benieuwd hoe jouw instelling scoort met content voor studentenwerving? Vraag een vrijblijvende contentanalyse aan via onderstaand formulier.

Strategische gemeentelijke communicatie vraagt om inzicht in wat er écht leeft onder inwoners. Zonder actuele omgevingsanalyse blijft het giswerk. Wie grip wil op reputatie, beleid en burgervertrouwen, zet signalen om in een doordachte communicatiestrategie met impact.

Eén verhaal, meerdere afdelingen: zo breng je één lijn in je communicatie

Het opstellen van een consistente reputatie- en communicatiestrategie is voor veel gemeenten een uitdaging. Intern vraagt dit om afstemming tussen afdelingen zoals veiligheid, communicatie en burgerzaken, zodat de gemeente met één herkenbare stem communiceert. 

Extern is het belangrijk om inwoners, media en andere betrokkenen duidelijk te maken waar de gemeente voor staat en in hun informatiebehoeften te voorzien. Afdelingen willen vaak een eigen boodschap overbrengen, maar sluit die wel aan op wat inwoners bezighoudt? Voor consistente en effectieve gemeentelijke communicatie is inzicht nodig in wat er echt leeft onder inwoners. 

Daarnaast groeit bij gemeentelijke communicatieteams de behoefte om de effecten van communicatie zichtbaar te maken. Wat levert een campagne of boodschap op, en hoe draagt dit bij aan de gemeentelijke doelstellingen?

Een sterke strategie helpt een gemeente om richting te geven, samenhang te creëren en vertrouwen op te bouwen. Het verstevigt de positie als kennisautoriteit op maatschappelijke thema’s en draagt bij aan transparantie en interne betrokkenheid.

Inzicht als vertrekpunt voor een gedragen strategie

Een effectieve gemeentelijke communicatiestrategie begint met actuele en relevante inzichten. Door systematisch te analyseren wat er leeft onder inwoners, speel je beter in op verwachtingen en maatschappelijke ontwikkelingen. Belangrijke onderdelen om mee te nemen voor een volledig beeld:

• Analyseer inwonerstevredenheid
  Onderzoek hoe inwoners de gemeente ervaren aan de hand van sentimentanalyses. Analyseer reacties en signalen rondom dienstverlening, beleid en maatschappelijke thema’s.
  
  • Monitoring voor meer vertrouwen: volg realtime wat er online gezegd wordt over de gemeente, en ook waar (geografisch) in de gemeente bepaalde standpunten circuleren. Zo signaleer je vroegtijdig risico’s en kansen, en handel je proactief.‍
  • Diepgaand inzicht in maatschappelijke onderwerpen: kijk verder dan alleen op zichzelf staande berichten dankzij inzicht in related comments (berichten die verband houden met jouw onderwerp, maar dit niet letterlijk benoemen) en ontdek toon en samenhang. Welke onderwerpen leven écht en krijgen steeds meer aandacht? Waar zit betrokkenheid of juist weerstand? Zo ontstaat meer grip op onderliggende sentimenten.

• Weet waar en wanneer je inwoners daadwerkelijk bereikt
  Onderzoek op welke platformen inwoners actief zijn, en op welke manier ze daar communiceren. Dit helpt je om keuzes te maken met betrekking tot kanaalinzet.
  
  • Zie opkomende kanalen niet over het hoofd: zo hebben we bijvoorbeeld een integratie met Bluesky, een gedecentraliseerd platform met focus op transparantie, gebruikersregie en community. Steeds meer gemeenten kiezen voor Bluesky om authentiek contact aan te gaan met inwoners. Het landschap verandert snel. Zorg dat je daar aanwezig bent waar het gesprek plaatsvindt.‍
  • Wees zichtbaar op het juiste moment: we toonden al eerder aan dat veel gemeenten socialmediaberichten plaatsen tijdens kantooruren, terwijl inwoners juist buiten werktijd het meest reageren. Datagedreven timingadviezen laten je zien wanneer jouw inwoners actief zijn online. Door berichten te posten op piekmomenten (zoals ’s avonds en halverwege de week) vergroot je als gemeente het bereik en de betrokkenheid aanzienlijk.

Door deze analyses als fundament te gebruiken, leg je de basis voor een strategie die niet alleen effectief en uitvoerbaar is, maar ook gedragen wordt binnen én buiten het gemeentehuis.

Van analyse naar uitvoering: richting geven met data

Een strategie is pas écht waardevol wanneer hij breed gedragen wordt, meetbaar is en verantwoording mogelijk maakt aan interne afdelingen, bestuur en inwoners. Dit om vertrouwen te versterken, samenwerking te bevorderen en onderbouwde keuzes transparant toe te lichten met behulp van duidelijke data en rapportages.

1. Doelgroepkennis: de inwoner centraal

• Begin met het helder in kaart brengen van je doelgroep: inwoners. Zijn er subcategorieën, zoals bijvoorbeeld jeugd? Welke thema’s leven per groep? Wat zijn hun informatiebehoeften, hoe is hun mediagebruik en wat zijn hun verwachtingen van de gemeente? Over welke gemeentelijke beslissingen zijn zij tevreden en over welke niet?
  
• Breng (letterlijk) in kaart welke opvattingen leven in welke wijken binnen de gemeente.Circuleert er misinformatie die ontkracht dient te worden?
  

2. Communicatiestrategie ontwikkelen en uitvoeren

• Formuleer heldere doelstellingen: bijvoorbeeld verhoging van bewustzijn / begrip, vertrouwen opbouwen, participatie aanmoedigen, preventie van escalatie, enzovoort.
• Weten wat er leeft betekent proactief en transparant kunnen communiceren over kwesties die om meer informatie vragen. Neem zorgen weg en ontkracht misvattingen voordat ze escaleren.
  
• Kies vervolgens je instrumenten op basis van een datagedreven strategie (welke boodschappen, via welke kanalen, met welke frequentie en op welke tijden) om de juiste groepen te bereiken op het beste moment.
  

3. Rapporteren aan stakeholders

• Volg je KPI’s (volume, sentiment, bereik, respons etc.) in een dashboard en wordt automatisch op de hoogte gehouden wanneer bepaalde waarden (gaan) pieken.
• Koppel zonder handmatig werk terug aan B&W en interne afdelingen hoe bepaalde onderwerpen en situaties zich ontwikkelen. Laat betrokken partijen automatisch periodiek informeren dankzij overzichtelijke rapportages.
• Gebruik data en analyses om beslissingen te onderbouwen en verduidelijken: dit versterkt de positie van communicatiemedewerkers en beleidsmakers binnen de gemeentelijke organisatie.

Van thuisbatterij tot belasting: zo spreken Nederlanders over verduurzaming

Om te laten zien welke inzichten je haalt uit het analyseren van een (maatschappelijk) onderwerp in Coosto ter invulling en onderbouwing van gemeentelijke communicatie, namen we het volgende actuele thema onder de loep: energie besparen en verduurzaming van woningen. We keken hierbij naar een jaar aan berichten.

Meteen is duidelijk dat er veel over gepost is in Nederland, meer dan 330.000 berichten en reacties met een overweldigende media reach van meer dan anderhalf miljard aan potentiële views. Het onderwerp heeft dus in potentie enorm veel mensen bereikt.

Voor gemeenten kan het interessant zijn om bijvoorbeeld in te zoomen op het negatieve sentiment en de trending topics. Welke woorden worden in verband gebracht met negativiteit rond verduurzaming? In dit geval zien we termen als thuisbatterij en belasting, maar ook Schiphol, defensie en leugen - onderwerpen die interessant zouden kunnen zijn voor een gemeente om dieper in te duiken. Want, hoe spreekt men zich in jouw gemeente hier dan precies over uit?

Het voorgaande was een voorbeeld van een landelijke analyse, maar laten we ook eens inzoomen op één gemeente. Amersfoort, bijvoorbeeld. Er zijn vanuit deze stad (geografisch) in het afgelopen jaar ruim 250 berichten over energie besparen en verduurzaming van woningen online geplaatst. Het sentiment is overwegend neutraal en de berichten hebben meer dan 2 miljoen potentiële views.

En de meest voorkomende onderwerpen? Die zijn uiteraard specifieker. Wethouder Jeroen Bulthuis wordt erg vaak genoemd, maar ook ‘energiebesparing’, ‘verwarming’ en ‘warmtepomp’ komen terug.

Veel van deze informatie komt uit reacties onder artikelen op nieuwswebsites. Facebook en Instagram nemen de tweede en derde plaats in.

Dit soort analyses helpt gemeenten om (het volume van) maatschappelijke thema’s niet alleen te identificeren en volgen, maar ook gericht te duiden en erop te reageren. Zo wordt gemeentelijk communicatiebeleid steeds meer datagedreven en strategisch onderbouwd.

Meer grip op reputatie, betrokkenheid en beleidsimpact

Wil jij voor jouw gemeente aan de slag met een krachtige gemeentelijke communicatiestrategie waarin sentiment- en omgevingsanalyse, reputatiebeheer en efficiënte rapportage centraal staan? Bij Coosto ondersteunen we gemeenten met:

• Continu monitoren van wat inwoners online uitspreken en delen
  
  
• Sentiment- en trendanalyses volgen rondom leefbaarheid, veiligheid, beleid
  
  
• Dashboards en rapportageformaten implementeren die intern en bestuurlijk aanspreken
  

Neem contact met ons op om te bespreken hoe Coosto jouw gemeente kan helpen grip te krijgen op reputatie, betrokkenheid en beleidseffectiviteit. Samen zorgen we dat je zichtbaar bent voor inwoners en je de impact van je communicatiekeuzes kunt verantwoorden richting B&W.